Afrikaanse Dameslul

Dit verhaal begint bij een promotape die ik vind van Agent Orange. Agent Orange is een Amsterdamse hardcore punkband met gitarist Fred, ook wel bekend als Jezus, zanger-gitarist van zijn vorige band Jezus and the Gospelfuckers.

Ik had nooit van ze gehoord, maar over deze twee bands is redelijk veel bekend. Vooral hun Facebookpagina is een bron van historische informatie. Wereldwijd wordt grof geld betaald voor de demotape van Jezus and the Gospelfuckers en de twee EP’s van Agent Orange, wat toch altijd wel een redelijke indicatie is van de impact van de muziek.

De promotape van Agent Orange bracht me in contact met Fred, die precies aanvoelde waar ik als muziekarcheoloog naar op zoek ben: een nieuw hoofdstuk underground muziekgeschiedenis. De titel? Afrikaanse Dameslul!

Jesus and the Gospelfuckers

De mythische status van Jezus and the Gospelfuckers maakt dat er veel over de band geschreven is; met effectbejag en niet altijd even waarheidsgetrouw. De band zou in 1977 zijn opgericht door de Fred (15) en Bob Schrijber (12) na – hoe kan het ook anders – het zien van de Sex Pistols. Maar in werkelijkheid hebben de twee broers de Engelse punkband gewoon op plaat gehoord. De uitwerking was er trouwens niet minder om. Met vriend Mark de Haas werd besloten om ook muziek te gaan maken.

De broers zijn na de scheiding van hun ouders van huis weggelopen naar Amsterdam en vreemd is het niet dat ze kwaad zijn. De jongens zijn nog te jong voor een uitkering en zwerven onder hun muzikale aliassen Jezus en Embryo al knokkend van kraakpand naar kraakpand. Opgevoerd door drugs en een rebelse tijdsgeest krijgt ook de band een gewelddadige reputatie en daardoor steeds meer moeite om optredens te scoren.

Onderstaande documentaire, waarin Fred ook veel aan het woord is, schetst een mooi beeld over de tijdgeest.

I Hate School

Op deze tape hoor je vijf nummers van Jezus and the Gospelfuckers tijdens een concert in de No Name (1979): Jezus Is The Drug, Commercial, I Hate School, Deutschland & TV Slave.

In 1982 nemen ze – geïnspireerd door Discharge en Millions of Dead Cops – een demo op. Met meer snelle en hardere muziek. De bandleden toen? Fred Schrijber (Jezus), Mark de Haas (2 1/2), Jos Dans (Kleine Josje) en Tom Nieuwenhuis (TOS). Bob is al afgehaakt als muzikant, kanaliseert zijn woede in de martial arts en wordt wereldkampioen als kickbokser en freefighter. In 1983 wordt de band opgedoekt.

Tos belandt via o.a. God, Beaver en 35007 bij Sun O))). En Fred?

Ik word uitgenodigd bij Fred thuis in Amsterdam en moet eerlijk gezegd bekennen dat zijn reputatie me enigszins huiverig maakt voor een bezoek. Maar ik bel niet aan bij een donker kraakpand en wordt uiterst vriendelijk ontvangen met een boterham en kopje thee.

Agent Orange

Fred vervangt ene Arthur bij Agent Orange, dat verder bestaat uit Michael Cavanagh, Pierre (Pier) Escabache, Guido Torenstra en Valerie (Winny). Vrij snel nemen ze een EP op, met de heerlijke titel Your Mother Sucks Cocks In Hell. De promotape die ik van ze heb is een dub van deze EP, die door manager Victor Cavanagh wordt verspreid om optredens te scoren.

Fred: “Alles wat ik deed stond in het kader van muziek maken, maar het was erg lastig om optredens te krijgen, lastig om een bus te regelen. Alles was lastig. Maar ik had het nodig. Ik was kwaad en gefrustreerd en moest schoppen. Muziek was een uitlaatklep. Echt ik was zó boos!”

Uit de jaren ’80 vindt Fred een ander manier om zijn frustraties kwijt te raken. Fred: “Wat ik me herinner is dat ik dacht Ik moet normaal worden! Het ging te slecht met mij.” Hij gaat HBO maatschappelijk werk studeren, is elf jaar jongerenwerker, studeert filosofie en is betrokken – oh ironie – als één van de eersten bij trainingen in omgaan met agressie en geweld.

Afrikaanse Dameslul

“Leo was de psycholoog; ik toen nog acteur agressietraining. We trainden de heftige groepen, zoals gevangenisbewakers. En om de emoties van de lastige trainingen eruit te spelen, jamden we elke week in oefenruimte The Jam. Heel, heel hard.” Het begint anderen op te vallen; die gekke, harde onorthodoxe muziek en de behoefte ontstaat om de muziek vast te leggen. Februari 1997 is het zover. De mannen gaan bloedserieus de studio in.

Punk zonder zang, maar met Afrikaanse trommels. Hoe verzin je het? Leo bespeelt de djembé; Fred bas, gitaar, keyboards en vreemde geluidjes. Het resultaat? Eén DAT-tape met zeven tracks.

Fred weet vijf democassettes te dubben als de buurman vraagt of hij de DAT-recorder mag gebruiken. Fred is zo aardig om het toestel uit te lenen, maar zo dom om de DAT-tape te laten zitten. De buurman wist de muziek per abuis, zodat enkel de cassettes overblijven, waarvan er ook nog eens twee kapotgaan. Drie cassettes is het enige dat resteert. Er worden nog zo’n twintig kopietjes gemaakt, maar geen hoesjes ontworpen.

Demotape van Afrikaanse Dameslul

Dit is demotape van Afrikaanse Dameslul. Zo te horen aan de kwaliteit niet één van de drie originele tapes, maar wat gaaf om naar te luisteren!

Ik had ze graag live zien spelen. De energieke muziek van Afrikaanse Dameslul heeft wel wat van Sepultura dat in die tijd ook opzwepende, inheemse ritmes toevoegt aan haar punk- en metalroots. De band is echter niet veel buiten het oefenhok te zien geweest; na het tape debacle duurt het niet lang voordat ook de band uiteenvalt.

Evenwichtig

Fred is muziek blijven maken. Hij speelt klassiek piano, zingt twintig jaar in Russische koren, begeleidt toneelstukken op piano en is pas recent gestopt bij het Amsterdamse Toonkunstkoor. De coach voor agressieregulatie is ook nog gediplomeerd vechtsportleraar en acteur. Zo is hij te zien in de film Nachtrit (2006) en de Tv-series Flikken Maastricht, Penoza en Van God Los.

Ontspoord en van God los: dat is het beeld dat je krijgt van punker Jezus als je alle artikelen op internet mag geloven. Veertig jaar later zijn het die verhalen die steeds opgerakeld worden en worden gecultiveerd, maar gelukkig heeft de tijd er ook bij Fred de scherpe randen afgehaald. Evenwichtig, zen, is meer de indruk die hij bij mij achterlaat. En empathisch vooral, omdat hij een muziekverhalenzoeker zomaar een extra hoofdstuk aan de geschiedenis over Jezus and the Gospelfuckers en Agent Orange laat toevoegen.

---

Heb jij thuis demo’s⁽¹⁾, die liggen te verstoffen en waar je niets meer mee doet? Of heb je zelf een demo gemaakt? Je kunt ze doneren of verkopen aan het demoarchief. Ik zal ervoor zorgen dat jouw demotapes goed worden bewaard en hun verdiende plekje krijgen in de muziekgeschiedenis.