Radiola Improvisatie Salon

In het Diggin’ Demos archief zitten ca. 250 cassettes die ooit naar de Radiola Improvisatie Salon van Willem de Ridder zijn toegestuurd. Deze heb ik een tijdje geleden van Frits Jonker gekregen. Ik schrijf ooit nog eens een lang artikel over deze poisonous gift.

Frits Jonker: “In the period between 1980-82 Willem de Ridder did a weekly radio show for VPRO-radio. I was a regular listener, but I cannot remember as much of the show as I wish right now. The show was called De Radiola Improvisatie Salon and Willem invited listeners to send in a cassette tape with some improvisations. Not necessarily music, but most of what I remember was music. Or something like that. I remember most of all being amazed of the weird sounds that Willem played in his show. Each listener could send in taped sounds and they got guaranteed air time.

Willem considered everybody who recorded sounds as a composer and the listeners heard De Ridder open the mail right on the air, prohibiting all censorship and taste. He never listened to any of the tapes in advance, nor did he do any other preparation for the show. Home-tapers were asked to send in tapes that were ready for broadcasting, meaning that Willem never played a tape back or forth and after five minutes or so he took the tape out of the tape deck and put in another one.”

Bizarre works

Antoni Michnik online: “De Ridder, as the host, opened the envelopes with tapes on air and played them in no particular order. The aim of the program was to provide the minimum time of 5 minutes to anyone who had mailed some material. The program became the catalyst for the development of the raising Dutch tape underground. Independent artists, recording the most bizarre works at home, sent in their materials, including the sounds of the electronic music trends of that time (from synthesizer music to proto-noise and industrial).

The popularity of the program was so great that de Ridder could publish tape medleys under the Radiola Label and organize a series of concerts, during which anyone with their own tape could become a part of the show, if they were ready to appear on stage in some manner or other. On the other hand, the program became a space for those who created experimental music at home to find out about each other’s existence: for the hometaping scene to come into being, a program that united the dispersed bedrooms was necessary.”

Gert Verbeek

Gert Verbeek, freelance tekstschrijver en redacteur – voorheen werkzaam bij het Nederlands Popinstituut (NPI), Muziek Centrum Nederland (MCN) en Beeld & Geluid – was één van de eersten die online de waarde van de uitzendingen onderkende. Hij schreef er een mooi persoonlijk verhaal over en heeft zeven uitzendingen op de cassettebandjes uit z’n vochtige kelder weten te redden. Ze zijn hier (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7) te beluisteren.

Visionair

Als je mensen een podium biedt, dan lokt dat creativiteit uit. Willem de Ridder snapte dat. Tegelijkertijd stond de Radiola Improvisatie Salon ook voor ‘5 minutes of fame’. Het is werkelijk TikTok avant la lettre.

Een deel van de cassettes zijn op m’n YouTube-kanaal te beluisteren. Ook maak ik de elfdelige compilatie serie af, zoals die ooit door Frits Jonker is samengesteld. Deze zijn op Bandcamp te beluisteren en gratis (of pay if you want) te downloaden.

Frans de Waard

Een aantal mensen die cassettes instuurden, zijn later ‘bekend artiest’ geworden. Denk daarbij aan Frans de Waard. Hij schrijft over de Radiola Show in zijn boek: “I’d flunked piano lessons, and then wanted to learn to play the guitar, but not the acoustic box my parents bought me. It was with this beast that I ended up recording my first ever ‘experimental’ piece of music. I banged the strings with a handheld blender and recorded it at high speed on my Dad’s reel-to-reel, then played it back at the slowest speed. “It’s three times longer,” I realised, “this experimental music is easy to make!

I recorded it to a cassette and posted it to Willem de Ridder, a former Fluxus artist, who had a unique radio programme. His premise was very simple: “You send me a tape, and without pre-auditioning it I will play five minutes on the radio” – a bit like ‘Who Wants to be A Pop Star?’ nowadays, but the radio version. My piece was broadcasted, but it sounded like a bunch of hiss over the radio.

I never made a copy of it, so I believed for many years this tape was either lost or still in the hands of Willem de Ridder. Low and behold, it turns out Marco van Dalfsen has it. He collects demo tapes and somehow got hold of it. He transferred the tape and I heard it again, ever since 1981/82, today. It is not great. I have some more of this project of mine, Construction, which I will put on Bandcamp soon.”

Overzichtslijst cassette

Dit zijn de cassettes waarvan het merendeel (maar ik geloof niet allemaal) naar de VPRO Radiola Improvisatie Salon zijn gestuurd. De namen waren niet altijd even duidelijk geschreven en komen soms ook op meerdere cassettes voor, dus gebruik zeker de CTRL-F functie om te zoeken. Tussen (haakjes) de woonplaats en het aantal cassettes dat in het archief zit. Er zijn ook veel cassettes zonder enige informatie, omdat de labels eraf zijn gescheurd.

A-E, F-J, K-O, P-T, U-Z

A-E

A. Bronsveld (Den Haag)

A. v.d. Hurk (Helmond/ Roermond) (2)

A.D. Eker (Zwolle)

A.J. Erkendiep (Lisse)

Absolute Body Control (Beveren, België)

Ad van der Koog (Schijndel) (2)

Alex Vermeulen

Alien Underwear (Delft)

Alma (Roermond)

André de Koning (Leidschendam)

André van de Bij (Leeuwarden) (4)

Arie van der Kooi (Drachten) (1, 2)

Arie van der Kooi, André van de Bij (Leeuwarden)

Arthur Berkhoff (Almelo, Amsterdam) (1, 2a, 2b, 3, 4, 5a, 5b, 5c, 6, 7, 8, 9a, 9b, 10)

Barb Golden (San Francisco, USA)

Bert de Boer, Gerard v/d Berg (Appingedam)

Bertus Holscher

Blowphones Project (Hengelo)

Borscht (Pearl River, USA)

Chris Lindquist (Rotterdam)

Clank (New York, USA)

Cleo van den Oort (Bussum) (2)

Construction (Frans de Waard) (Nijmegen)

Costam (Terneuzen)

CTT

Cyril

Dan McKinney (Easton, USA)

De Fabriek (H. Bonig, Richard van Dellen) (Zwolle)

De Jonge Onderzoekers (Eugène Spaan, Quinten Dierick, Robert Oor) (Nijmegen)

De Radio Workshop Zwolle (Jan Karskens, Berhart Kommerkamp, Daan Meester, A.D. Eker) (Zwolle)

Dega-Ray (San Francisco, USA) (2)

Devil’s Picnic

Edwin Onversaagt, Petros Loukareas (Rotterdam)

Eelco Tamminga (Amsterdam)

Enno Velthuys (2)

Eric & (Amsterdam)

Eric Kamps (Dedemsvaart)

Erik Fraikin, Jan de Burger (Amsterdam)

Eternity (Jaco van Zweden, Kees Snoep) (Kapelle, Zeeland) (3)

F-J

F.P.G. Lefferink (Rotterdam)

Fanatic (Cora de Ridder, Hessel Veldman, Nick Nicole, Willem de Ridder)

Felix van Waart (Delft)

Franz v/h Gordijn (Arnhem)

Fred Flow (P. v.d. Kuil) Rotterdam

Fred Flow & Boris Blow (Rotterdam)

Frits Maats (Groningen)

Gerard Bik (Den Haag)

Groep II (Leiden)

H. Stoel, T. Smit (Lisse)

Hans Edam (Blokker)

Hans van Galen, Flora van Stek (Amsterdam)

Harry Teunissen (Uden) (2)

Harry van Lent (Den Haag)

Herman Frankot (Smilde)

Herman te Loo

Het Zweet (Eric, Marien) (Breda) (2)

InComa

Invigorator

J.Krol (Amsterdam)

J. Schmidt (Allentown, USA)

J.G. Kenbeek (Amsterdam)

Jaap van Mourik, Hank Monteban (Middelburg)

Jack Micheline

Jan Hylkema (Leiden)

Jan Tabak (Harkema)

Jan van Goethem (Lokeren, België)

Jeroen Friezen (5)

Jeroen ter Hofstede (Zevenaar)

John Brand, Gerard Bik (Den Haag)

Joseph Ashton (San Francisco, USA)

Jozef van der Horst (Drijber)

K-O

Kees Beukelaar, Herman te Loo, Hessel Veldman

Kripo’s, Rotor

Leo Oostenbrug, Hans Wildschut, Hans Plug (Leiden)

Leon van Noorden (Breda)

Lorenz (Terneuzen)

Louis van der Voort (Lisse)

Love Choir

Luuk Gransjean, Hans v.d. Sluis

M. Brunet de Rochebrune (Bussum)

Maniacs (Magisch Theater, J.R. Smets) (Antwerpen, België)

Marc Marc, Marisa van Langeveld, Eric H. (Amsterdam, Breda)

Marc van Dam, Jan Michels

Marcel Hendrix (Weert)

Margamania (Maastricht)

Martin Keuning

Master Ugglysound (Enschede)

Mauro Tespio (Pontecorvo, Italië)

Maybe Mental (USA)

Members Only (Rotterdam)

Michiel v/d Heiden, Bas Oudt (Amsterdam)

Mike Vargas (New York, USA)

Monika Kroese, Jan Dekker, Jetse Visser & Rob Terwiel (Amersfoort)

Monster Zonder Waarde (Maastricht)

Mr. Molotov (Bram Dourleyn) (Kesteren)

Mudlu (A. Raats) (Roermond)

Multiple Noise

Muziekgroep van de Prof. Vliegenthartschool (Leiden)

Na Und? (Jaap Boots, Bert Boots) (Bergen)

Nederlandse Vereniging van Zolen

Nederveen / van der Werff

Nella Sviluppo (Scheveningen) (2)

NHSR (USA)

Nico de Gruiter (Geldrop)

Operatie Lulkoek (Heemskerk, Noord-Holland)

Otto J.E. Grünbauer (Utrecht) (4)

Otto J.E. Grünbauer, Maarten Kruijswijk

P-T

Paradox (Bert Rietveld) (Rotterdam)

Paul Overbeek (Hengelo)

Paul v.d. Velde (Wormer)

PEFF (Henk Lukkien, Bert Dobben, Auke Sanders) (Valthe)

Peter Borgman, Ronald den Ouden, John Berendsen (Rotterdam)

Peter Deijkers (Rotterdam)

Peter Knauer

Peter Mertens (Amsterdam)

Peter R Meyer (Zweden)

Peter Stegman (Rotterdam

Peters (Rotterdam)

Petros Loukareas (Rotterdam)

Pieter Hensen (Elst, Utrecht) (2)

Ppripper-join-x—

Private Organs

R.B. Hemmes

Ram (USA)

Random Bob (Rotterdam)

Reive de Bruin (Den Haag)

Richard

Richard Davies

Rob Terwiel (Amersfoort) (4)

Ron Hendriks (Rotterdam)

Ronald ’t Hart (Leerdam) (1a, 1b, 2)

Rotterdans (Jos van Ommen, Peter Deijkers, Kees Beukelaar) (Rotterdam) (2)

Rudolf von dem Brinke

Ruzle Geluidscollectief (Utrecht)

Sam Samshuijzen (Ede)

Siebe Baarda

Sigrid Schindler (Hengelo)

Simple Simon and his Spontaneous Rubbish Kit (Hans Buskens) (Rotterdam) (2)

Smutz Produktie (Amsterdam)

Stephan Muiris (Den Haag)

Steve Fisk (Olympia, USA)

Svend van der Zoo de Jong

The 50,000 Jerks (Deventer)

The Basic Tirolers

The Incredible Poeband (Theo v.d. Meulen) (Rotterdam)

The Lucky Men (Rotterdam)

The Misz (Jan van den Broecke, Dries DeKocker) (Gent, België)

The Organisation (Amsterdam)

The Stargazers

The Very First Zeepapeloeders (Lisse)

Theo van Raay

Throw Me Your Finger

Tico Cohone (Huizen, Noord-Holland)

Thomas Klinkowstein

Ton Rückert (Venlo)

Ton van Ulden

Touchtown (Eric Feinstein) (Allentown, USA)

Trio Makkelijk Zat (Lisse)

U-Z

v.d. Lande, Ansems

Walter Maioli (Italië)

Willem van Roekel (Etten-Leur)

Wim Scherpenisse (Groningen)

Y Create (Kees Beukelaar, Herman te Loo, Jos van Ommen, Kees van Ede and Willem de Ridder)

2×2=4 (Sjak S., Hans K.)

Digitale cassettes

Op DAT-tapes, die ik ook van Frits Jonker kreeg, staan ook nog deze artiesten:

Frank Dullaart (Rijswijk)

Genetic Factor (Richard Zeilstra) (Amsterdam)

Guido Paulussen, Erik van Oorschot (Roosendaal)

Koen Timmermans (Hilversum)

Leonie Bouwknecht (Beemsterzwaag)

Lex Bruining (Hilversum)

Piet Breedveld (Brandwijk)

Rasta Robert Soundcraft (Robert Peet) (Almelo)

R. Brolsma (Leeuwarden)

Rob van Densel (Rotterdam)

Unheimliche Jungfrauen (Utrecht)

Wim Mertens (Amsterdam)

---

Meer achtergrondinformatie over de Willem de Ridders Radiola Improvisatie Salon en de zelftapers via deze link, deze, deze, deze en deze. Houd je van ‘weird and wonderful sounds’? Check dan ook eens Freesound of Internet Archive.

Marco van Dalfsen wou archeoloog worden, maar dat liep allemaal wat anders. Lees hier meer over z’n drijfveren of volg Diggin’ Demos op Facebook.

Heb jij thuis demo’s⁽¹⁾, cassettes of opnames liggen, die betrekking hebben op de Radiola Improvisatie Salon? Neem dan contact met mij op!